ΙΝΣΕΤΕ: Η ακτινογραφία του ελληνικού τουρισμού – Σε 5 περιφέρειες το 91% των εισπράξεων

Οριακά λιγότερες διανυκτερεύσεις, αλλά υψηλότερες εισπράξεις και μεγαλύτερη μέση δαπάνη. Αυτά είναι μερικά από τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από την ετήσια έκθεση ελληνικού τουρισμού 2023 του ΙΝΣΕΤΕ.

Η συνολική συμβολή του τομέα- συμπεριλαμβανομένου του ημεδαπού τουρισμού, των επενδύσεων κτλ- στο ΑΕΠ το 2023 ανήλθε στο 13%, ή 28,5 δισεκατομμύρια ευρώ, επισημαίνει το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων.

Η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου καταγράφει το μεγαλύτερο μερίδιο εισπράξεων από τον εισερχόμενο τουρισμό, με ποσοστό 27%. Ακολουθεί η Κρήτη (26%), η Αττική (19%), τα Ιόνια Νησιά (10%) και η Κεντρική Μακεδονία (8%). Μάλιστα, αυτές οι πέντε περιφέρειες- από τις οποίες οι τρεις είναι αμιγώς τουριστικές- αντιπροσωπεύουν το 91% των εισπράξεων της χώρας.

Τουρισμός: Στο 9,1 το επίπεδο ικανοποίησης των επισκεπτών

Εξάλλου, καταγράφεται υψηλό επίπεδο ικανοποίησης των επισκεπτών, στο 9,1/10 κατά μέσο όρο στην αιχμή της σεζόν σε όλες τις περιφέρειες.=

Η πολιτιστική εμπειρία διαμορφώνεται σε επίπεδα άνω του μέσου όρου, στο 9,3 και 9,4 στο γ’ και δ’ τρίμηνο αντίστοιχα, το φαγητό- ποτό είναι οριακά χαμηλότερα (9) και για τα δύο τρίμηνα και η εμπειρία της θάλασσας διαμορφώνεται στο 8,8 και 9,1 αντίστοιχα.

«Λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή αξιολόγηση της διάστασης του πολιτισμού, καθώς και το σημαντικό πολιτιστικό απόθεμα της χώρας, η ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού παραμένει μια μεγάλη ευκαιρία για τον περαιτέρω εμπλουτισμό του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Παράλληλα, θετικές αξιολογήσεις σε τουριστικά μη ανεπτυγμένες περιοχές της χώρας επιβεβαιώνουν τις δυνατότητες που υπάρχουν για τη χρονική και χωρική επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας», σημειώνει το ΙΝΣΕΤΕ.

Τα τουριστικά μεγέθη του 2023

Αναλυτικότερα, για τις επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού το 2023 προκύπτουν τα εξής:

Ο κύριος όγκος αφίξεων παραδοσιακά εντοπίζεται από την έναρξη έως τη λήξη της καλοκαιρινής περιόδου (Απρίλιος-Σεπτέμβριος) συγκεντρώνοντας το 2019 το 80% και το 2023 το 79% των αφίξεων. Το κύριο μέσο το οποίο επιλέγουν οι τουρίστες που επισκέπτονται την Ελλάδα είναι το αεροπλάνο και ακολουθεί το αυτοκίνητο, το πλοίο και το τρένο. Η τάση αυτή ενισχύθηκε περαιτέρω μετά το 2019 για το αεροπλάνο (από 66% το 2019 σε 73% το 2023).

– Το 2023, οι εισπράξεις του εισερχόμενου τουρισμού κατέγραψαν νέο ρεκόρ στα 19,8 δισ. ευρώ (πλην κρουαζιέρας) με αύξηση κατά 12%, από τα 17,7 δισ. ευρώ του 2019. Οι εισπράξεις από την κρουαζιέρα σημείωσαν αύξηση την περίοδο 2019-2023 κατά 70%, από 499 εκατ. ευρώ το 2019 σε 847 εκατ. ευρώ το 2023. Συνολικά, οι εισπράξεις από τον εισερχόμενο τουρισμό και την κρουαζιέρα έφτασαν τα 20,7 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 14% σε σχέση με το 2019 (18,2 δισ. ευρώ). Από την έναρξη έως τη λήξη της καλοκαιρινής περιόδου (Απρίλιος-Σεπτέμβριος), σημειώνεται το 85% των εισπράξεων (τόσο για το 2019 όσο και το 2023).

– Οι διανυκτερεύσεις στην Ελλάδα την περίοδο 2019-2023 κατέγραψαν μείωση κατά 2% (από 232,5 εκατ. το 2019 σε 227,9 εκατ. το 2023). Επιμέρους, όλες οι περιφέρειες σημείωσαν μείωση στον αριθμό των διανυκτερεύσεων τους, με εξαίρεση τις περιφέρειες Κρήτης (6%, από 43,3 εκατ. το 2019 σε 45,8 εκατ. το 2023), Αττικής (30%, από 34 εκατ. σε 44,3 εκατ. το 2023), Ιονίων Νήσων (13%, από 23,7 εκατ. σε 26,9 εκατ. το 2023) και Ηπείρου (8%, από 4 εκατ. το 2019 σε 4,3 εκατ. το 2023).

– Ως προς τις εισπράξεις ανά περιφέρεια, από το σύνολο των 19,8 δισ. ευρώ το 2023, η εικόνα είναι μικτή. Αύξηση καταγράφουν οι περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (3% στα 5,3 δισ. ευρώ το 2023), Κρήτης (44%, στα 5,2 δισ. ευρώ το 2023), Αττικής (46% στα 3,8 δισ. ευρώ το 2023), Ιονίων Νήσων (7%, στα 2 δισ. ευρώ το 2023) και Ηπείρου (26% στα 330 εκατ. ευρώ το 2023). Αντίθετα, μείωση κατέγραψαν οι περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (33% στα 1,5 δισ. ευρώ το 2023), Πελοποννήσου (8% στα 383 εκατ. ευρώ το 2023), Αν. Μακεδονίας & Θράκης (26% στα 326 εκατ. ευρώ το 2023), Θεσσαλίας (29% στα 253 εκατ. ευρώ το 2023), Δυτικής Ελλάδας (18% στα 210 εκατ. ευρώ το 2023), Στερεάς Ελλάδας (8% στα 166 εκατ. ευρώ το 2023), Βορείου Αιγαίου (10% στα 149 εκατ. ευρώ το 2023) και Δυτικής Μακεδονίας (33% στα 51 εκατ. ευρώ το 2023).

Άνοδος για τη βραχυχρόνια μίσθωση, κυριαρχεί η Αττική

Οι διανυκτερεύσεις μέσω Airbnb την περίοδο 2019-2023 κατέγραψαν αύξηση κατά 34%. Το 2019, οι διανυκτερεύσεις- σε επίπεδο καταλυμάτων- ήταν 10,9 εκατ., ενώ το 2023 έφτασαν τις 14,6 εκατομμύρια.

Δεδομένου ότι σε πολλές περιπτώσεις διανυκτερεύουν δύο ή περισσότερα άτομα ανά κατάλυμα, σε επίπεδο ατόμων ο αριθμός διανυκτερεύσεων ήταν σημαντικά μεγαλύτερος, αν και δεν διατίθενται ακριβή στοιχεία, σημειώνει το ΙΝΣΕΤΕ. Παράλληλα, επισημαίνει ότι τα στοιχεία αφορούν κρατήσεις- από Έλληνες και αλλοδαπούς- για λιγότερες από 28 διανυκτερεύσεις.

Το 2023 η Αττική αντιπροσώπευε το 23% των διανυκτερεύσεων σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Ακολουθούν οι περιφέρειες Κρήτης (17%), Κυκλάδων (15%), Ιονίων Νήσων (13%), Κεντρικής Μακεδονίας (10%), Πελοποννήσου (5%), Δωδεκανήσων (5%), Θεσσαλίας (4%), Αν. Μακεδονίας & Θράκης (2%), Στερεάς Ελλάδας (2%), Ηπείρου (1%), Βορείου Αιγαίου (1%), Δυτικής Ελλάδας (1%) και Δυτικής Μακεδονίας (0,2%).

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 78% των διανυκτερεύσεων καταγράφεται στις νησιωτικές περιφέρειες (Κρήτης, Κυκλάδων και Ιονίων Νήσων) και στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αττική και Κεντρική Μακεδονία).

Η μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα την περίοδο 2019-2023 σημείωσε αύξηση όλους τους μήνες. Ενδεικτικά, τον Ιούλιο αυξήθηκε κατά 34%, από 119 ευρώ το 2019 σε 159 ευρώ το 2023 και τον Αύγουστο κατά 33% από 125 ευρώ το 2019 σε 166 ευρώ το 2023. Η μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση αφορά μέσες τιμές καταλύματος και όχι μέση δαπάνη ανά ταξιδιώτη.

Τα στοιχεία ανά περιφέρεια για τον τουρισμό το 2023

Οι επισκέψεις, οι τουριστικές εισπράξεις και η μέση δαπάνη ανά επίσκεψη και το ποσοστό μεταβολής μεταξύ 2019 και 2023 για κάθε περιφέρεια έχουν ως εξής:

– Η περιφέρεια Αττικής υποδέχθηκε το 22% των επισκέψεων που καταγράφηκαν το 2023, σημειώνοντας αύξηση κατά 33% σε σύγκριση με το 2019 (από 5,9 εκατ. σε 7,9 εκατ.). Η Αττική κατέχει μερίδιο 19% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων που σημειώθηκαν στη χώρα το 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 46% σε σύγκριση με το 2019 (από 2,6 δισ. ευρώ σε 3,8 δισ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 10% από 438 ευρώ σε 480 ευρώ.

– Η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου υποδέχθηκε το 19% επί του συνόλου των επισκέψεων το 2023, με αύξηση κατά 1% σε σύγκριση με το 2019 (από 6,9 εκατ. σε 7,0 εκατ.). Κατέχει το υψηλότερο μερίδιο, της τάξεως του 27% επί του συνόλου των τουριστικών εισπράξεων της χώρας αυξημένο κατά 3% σε σύγκριση με το 2019 (από 5,2 δισ. ευρώ σε 5,3 δισ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε επίσης κατά 2%
από 751 ευρώ σε 767 ευρώ.

– Η περιφέρεια Κρήτης υποδέχθηκε το 15% των επισκέψεων που καταγράφηκαν το 2023, σημειώνοντας αύξηση κατά 4% σε σύγκριση με το 2019 (από 5,3 εκατ. σε 5,5 εκατ.). Η Κρήτη έχει μερίδιο 26% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων της χώρας το 2023, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 44% σε σύγκριση με το 2019 (από 3,6 δισ. ευρώ σε 5,2 δισ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 38% από 681 ευρώ σε 941 ευρώ.

– Η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας υποδέχθηκε το 18% των επισκέψεων, σημειώνοντας μείωση κατά 3% σε σύγκριση με το 2019 (από 6,8 εκατ. σε 6,6 εκατ.). Έχει μερίδιο 8% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων, με μείωση κατά 33% σε σύγκριση με το 2019 (από 2,2 δισ. ευρώ σε 1,5 δισ. ευρώ). Η μέση δαπάνη μειώθηκε κατά 31% από 333 ευρώ σε 231 ευρώ.

– Η περιφέρεια Ιονίων Νήσων υποδέχθηκε το 9% των επισκέψεων, με αύξηση κατά 11% έναντι του 2019 (από 3 εκατ. σε 3,4 εκατ.), ενώ το μερίδιό της στις εισπράξεις διαμορφώθηκε στο 10%, με αύξηση κατά 7% έναντι του 2019 (από 1,9 δισ. ευρώ σε 2,0 δισ. ευρώ). Η μέση δαπάνη μειώθηκε κατά 4% από 627 ευρώ σε 604 ευρώ.

– Η περιφέρεια Αν. Μακεδονίας – Θράκης υποδέχθηκε το 4% των επισκέψεων, σημειώνοντας μείωση κατά 67% σε σύγκριση με το 2019 (από 3,8 εκατ. σε 1,3 εκατ.), ενώ στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων είναι στο 2%, σημειώνοντας μείωση κατά 26% σε σύγκριση με το 2019 (από 440 εκατ. ευρώ σε 326 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 122% από 115 ευρώ σε 254 ευρώ.

– Η περιφέρεια Πελοποννήσου υποδέχθηκε το 2% των επισκέψεων, με μείωση κατά 19% σε σύγκριση με το 2019 (από 899 χιλ. σε 732 χιλ.), ενώ το μερίδιο της στις εισπράξεις ήταν στο 2%, μειωμένο κατά 8% σε σύγκριση με το 2019 (από 417 εκατ. ευρώ σε 383 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 13% από 464 ευρώ σε 524 ευρώ.

– Η περιφέρεια Ηπείρου υποδέχθηκε το 5% των επισκέψεων, σημειώνοντας αύξηση κατά 66% σε σύγκριση με το 2019 (από 1 εκατ. Σε 1,7 εκατ.). Το μερίδιό της είναι στο 2% επί του συνόλου των τουριστικών εισπράξεων, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 26% σε σύγκριση με το 2019 (από 261 εκατ. ευρώ σε 330 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη μειώθηκε κατά 24% από 253 ευρώ σε 193 ευρώ.

– Η περιφέρεια Θεσσαλίας υποδέχθηκε το 2% των επισκέψεων, με μείωση κατά 23% σε σύγκριση με το 2019 (από 806 χιλ. σε 624 χιλ.). Κατέχει μερίδιο 1% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων του 2023, παρουσιάζοντας μείωση κατά 29% σε σύγκριση με το 2019 (από 355 εκατ. ευρώ σε 253 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη μειώθηκε κατά 8% από 440 ευρώ σε 406 ευρώ.

– Η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας υποδέχθηκε το 2% των επισκέψεων το 2023, με πτώση κατά 31% σε σύγκριση με το 2019 (από 817 χιλ. σε 564 χιλ.). Το μερίδιό της είναι 1% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων, σημειώνοντας μείωση κατά 18% σε σύγκριση με το 2019 (από 257 εκατ. ευρώ σε 210 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 18% από 315 ευρώ σε 373 ευρώ.

– Η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υποδέχθηκε το 1% των επισκέψεων επί του συνόλου, με μείωση κατά 27% σε σύγκριση με το 2019 (από 679 χιλ. σε 494 χιλ.), ενώ το μερίδιό της στις εισπράξεις είναι στο 1%, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8% σε σύγκριση με το 2019 (από 180 εκατ. ευρώ σε 166 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 27% από 265 ευρώ σε 336 ευρώ.

– Η περιφέρεια Βορείου Αιγαίου υποδέχθηκε το 1% των επισκέψεων το 2023, σημειώνοντας μείωση κατά 42% σε σύγκριση με το 2019 (από 359 χιλ. σε 207 χιλ.). Κατέχει μερίδιο 1% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων που καταγράφηκαν στην Ελλάδα το 2023, παρουσιάζοντας μείωση κατά 10% σε σύγκριση με το 2019 (από 165 εκατ. ευρώ σε 149 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη αυξήθηκε κατά 56% από 460 ευρώ σε 716 ευρώ.

– Η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας υποδέχθηκε και αυτή μόλις 1% επί του συνόλου των επισκέψεων, με μείωση σε σύγκριση με το 2019 κατά 32% (από 304 χιλ. σε 206 χιλ.). Κατέχει το 0,3% του συνόλου των τουριστικών εισπράξεων που καταγράφηκαν στην Ελλάδα το 2023, παρουσιάζοντας μείωση κατά 33% σε σύγκριση με το 2019 (από 76 εκατ. ευρώ σε 51 εκατ. ευρώ). Η μέση δαπάνη μειώθηκε κατά 1% από 248 ευρώ σε 246 ευρώ.