Ο δεκαπενταύγουστος θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανικής εκκλησίας αλλά και η μεγαλύτερη Θεομητορική γιορτή του ορθοδόξου εορτολογίου. Με το Νέο Ημερολόγιο εορτάζεται κάθε χρόνο τον δεκαπενταύγουστο ενώ με το παλιό κάθε 28 Αυγούστου.
Μια ημέρα αφιερωμένη στην Παναγία
Ο δεκαπενταύγουστος είναι αφιερωμένος στην Παναγία, όπου προς τιμήν της, τηρείται αυστηρή νηστεία από 1 μέχρι 14 Αυγούστου κατά την οποία οι πιστοί νηστεύουν και από λάδι, γι’ αυτό και πολλοί χαρακτηρίζουν τη συγκεκριμένη γιορτή ως το «Πάσχα του καλοκαιριού». Αξίζει να αναφερθεί ότι λόγω της συγκεκριμένης γιορτής, στο διάστημα αυτό δεν πραγματοποιούνται γάμοι. Τι ακριβώς όμως γιορτάζουμε και γιατί θεωρείται μια από πιο μεγάλες και σημαντικές γιορτές του Χριστιανισμού;
Τι γιορτάζουμε τον Δεκαπενταύγουστο;
Σύμφωνα με την παράδοση, όταν η Θεοτόκος έμαθε από τον Θεό για τον επικείμενο θάνατό της, ανέβηκε σ’ ένα ορεινό όγκο στα ανατολικά της παλαιάς πόλης της Ιερουσαλήμ, στο όρος των Ελαιών, για να προσευχηθεί και να προετοιμαστεί, δίνοντας τα υπάρχοντά της σε δύο γειτόνισσές της χήρες. Από εκείνο το σημείο ειδοποίησε τους Αποστόλους να είναι έτοιμοι για το γεγονός. Όμως επειδή κατά την ημέρα της κοίμησης (του θανάτου Της) δηλαδή ορισμένοι Απόστολοι δεν βρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα, λέγεται ότι μια νεφέλη τους έφερε κοντά Της.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι για την Κοίμηση της Θεοτόκου δεν υπάρχουν πληροφορίες από την Καινή Διαθήκη. Για την ίδια μαθαίνουμε μέσα από τις διηγήσεις σημαντικών εκκλησιαστικών ανδρών, όπως των Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Διονυσίου του Αρεοπαγίτη κ.ά., καθώς και από τα σχετικά τροπάρια της εκκλησιαστικής υμνολογίας.
Η Κοίμηση της Θεοτόκου συνέβη στο σπίτι του Ευαγγελιστή Ιωάννη, στο οποίο διέμενε και η Παναγία. Αφού της έκλεισαν τα μάτια, μετέφεραν το νεκροκρέβατό της στον κήπο της Γεθσημανής, όπου και την έθαψαν. Κατά τη μεταφορά του λειψάνου της, φανατικοί Ιουδαίοι αποπειράθηκαν να ανατρέψουν το νεκροκρέβατό της, αλλά τυφλώθηκαν. Μόνο ένας από αυτούς κατόρθωσε να το ακουμπήσει, όμως λέγεται ότι μια αόρατη ρομφαία του έκοψε τα χέρια.
Πάντως μεταξύ της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας υπάρχει δογματική διαφορά σχετικά με την Κοίμηση της Θεοτόκου. Η Καθολική Εκκλησία πιστεύει στο δόγμα της ενσώματης ανάληψης της Θεοτόκου, αντίθετα, η Ορθόδοξη Εκκλησία κάνει λόγο πρώτα για Κοίμηση της Θεοτόκου, δηλαδή πραγματικό θάνατο (χωρισμό ψυχής και σώματος) και στη συνέχεια για μετάσταση της Θεοτόκου, δηλαδή ανάσταση (ένωση ψυχής και σώματος) και ανάληψή της κοντά στον Υιόν της.