Το τελευταίο τρίμηνο του 2019 αποδείχτηκε “φαρμακερό” για την ελληνική οικονομία καθώς κατέγραψε την εξάντληση των θετικών προσδοκιών που είχε δημιουργήσει από τα τέλη του 2018 και το πρώτο εξάμηνο του 2019 η προοπτική εκλογικής νίκης της Νέας Δημοκρατίας του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 4ο τρίμηνο 2019, παρουσίασε μείωση της ανάπτυξης κατά 0,7%, σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2019, ενώ σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο 2018 αύξηση μόλις 1%.
Τα δεδομένα αυτά διαμορφώνουν τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 1,9% του ΑΕΠ, χαμηλότερα από τις αναθεωρημένες προβλέψεις διαφόρων φορέων για υπέρβαση ακόμα και του 2%.
Το ΑΕΠ της Ελλάδας το 2019 ανήλθε στα 194,4 δισ. ευρώ έναντι 190,8 δισ. ευρώ το 2018.
Σε ετήσια βάση, προκύπτει επίσης οριακή αύξηση (0,7%) στον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, ενώ οι εξαγωγές έτρεξαν με ρυθμό 4,8% και οι εισαγωγές με 2,5%.
Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου του 2019 όπου σε σχέση με το προηγούμενο ( 3ο τρίμηνο) η καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε μόλις 0,4%. Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου μειώθηκε κατά 9,7%, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών υποχώρησαν κατά 3,5% και οι εισαγωγές περιορίστηκαν κατά 5%.
Οι εξελίξεις αυτές δημιουργούν δυσοίωνες εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας το 2020 καθώς στο γενικότερο κλίμα προστίθεται ο αντίκτυπος της επιδημίας του “κοραναϊού” στην παγκόσμια οικονομία αλλά και σε οικονομίες σαν την ελληνική που λόγω αυξημένης συνεισφοράς του τουριστικού τομέα θα υποστεί πολλαπλάσια πλήγματα…
Στη στήλη είχαμε επισημάνει πολλές φορές πως παρά τις θετικές κινήσεις στην κατεύθυνση της μείωσης της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών, η ατολμία για ριζικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να μην υπάρξει σύγκρουση με συντεχνίες και “πραιτοριανούς” του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου αργά ή γρήγορα θα εξαντλούσε την ορμή των οικονομικών προσδοκιών από την κυβερνητική αλλαγή.
Το ελληνικό δημόσιο όμως χωρίς απολύσεις και αναδόμηση εξ αρχής σε εντελώς διαφορετική βάση από αυτή την παρασιτική της πελατειακής κομματοκρατίας δεν πρόκειται ποτέ να γίνει λειτουργικό για τον Έλληνα πολίτη και την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Το ασφαλιστικό, αντί των πανηγυρικών για αυξήσεις στις συντάξεις στους οποίους αναλώθηκε η κυβέρνηση χρειάζεται δραστικές αλλαγές προκειμένου να καταστεί βιώσιμο. Με τη συνταξιοδοτική δαπάνη πάνω από το 16% του ΑΕΠ έναντι 12% του μέσου όρου της Ε.Ε. καμιά σοβαρή επιχείρηση δεν θα κάνει στην Ελλάδα μακροπρόθεσμες επενδύσεις…
Η καθίζηση που παρουσιάζει η οικονομία πάνω κάτω ήταν αναμενόμενη, το ζητούμενο ήταν ο χρόνος που θα εκδηλωνόταν.
Ενώ αυτά αφορούν το τελευταίο τρίμηνο του 2019 στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020 το οποίο διανύουμε τα “μαύρα σύννεφα” έχουν πολλαπλασιαστεί.
Ήδη, τα μηνύματα από τη ναυτιλία και τον τουρισμό, τους βασικούς “αιμοδότες” της ελληνικής οικονομίας, είναι ιδιαίτερα αρνητικά.
Καθόλου τυχαίο της όλης κατάστασης δεν είναι το γεγονός πως τις τελευταίες εβδομάδες που οι διεθνείς αγορές πιέζονται λόγω του φόβου για τις επιπτώσεις της επιδημίας το ελληνικό χρηματιστήριο καταρρέει. Την ώρα που οι διεθνείς αγορές έχουν χάσει 10-12% ο Γενικός Δείκτης γράφει από την αρχή του χρόνου απώλειες πάνω από 25%.
Ο Γενικός Δείκτης από τις αρχές του 2019 ενόψει της εκλογικής νίκης της Νέας Δημοκρατίας είχε κινηθεί από τις 600 στις 900 μονάδες, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη απόδοση στον κόσμο. Την Παρασκευή που πέρασε έκλεισε περί τις 700 μονάδες, έχοντας χάσει το μεγαλύτερο μέρος των κερδών της περσινής χρονιάς.
Χαρακτηριστικό του κλίματος που έχει δημιουργηθεί είναι πως ο Τραπεζικός Δείκτης που αποτελεί και την καρδιά του ελληνικού χρηματιστηρίου αλλά και της ελληνικής οικονομίας από την αρχή του χρόνου γράφει απώλειες πάνω από 40%.
Η πιθανότητα η επιδημία του “κοροναϊού” να βυθίσει τηνεΕυρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία κατά το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο (τουλάχιστον) σε ύφεση συγκαλύπτει και τις ελληνικές αδυναμίες της μεταρρυθμιστικής ατολμίας. Για να λέμε και την αλήθεια όμως είναι η εχθρότητα της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας που δεν επιτρέπει σε καμιά κυβέρνηση να αλλάξει οτιδήποτε κρατάει τη χώρα στο βάλτο της οικονομικής υπανάπτυξης…
Οι εξελίξεις στην οικονομία το 2020 θα θέσουν εκ νέου το ζήτημα των βαθιών τομών που χρειάζεται η οικονομία…
Του Κώστα Στούπα