Η επανεκλογή του Ταγίπ Ερντογάν για άλλη μια πενταετή θητεία δίνει τέλος στη συζήτηση για το πώς θα συμπεριφερόταν η Τουρκία προς την Ελλάδα υπό έναν διαφορετικό ηγέτη και, κατά συνέπεια, πώς θα έπρεπε η Ελλάδα να αντιμετωπίσει αυτήν την πραγματικότητα.
Ενα άλλο ερώτημα, αν όχι ανησυχία, που επίσης δεν θα τεθεί, είναι εάν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα ήταν πιο πρόθυμες να υποστηρίξουν τις θέσεις της Άγκυρας υπό έναν φαινομενικά πιο δυτικό προσανατολισμό Τούρκο ηγέτη.
Οι εκλογικοί κύκλοι – τόσο για την προεδρία όσο και για την Εθνοσυνέλευση που είναι πλέον «υπερεθνικιστική» – έχουν τελειώσει και παρά τη βαθιά διαίρεση της γειτονικής χώρας και τη σχετικά μικρή διαφορά (52%-48%), ο Ερντογάν θα συνεχίσει να είναι ο παντοδύναμος ηγέτης και μοναδικός λήπτης των αποφάσεων – υποθέτει κανείς με την ίδια αναθεωρητική προσέγγιση για την περιοχή μας και τα μαξιμαλιστικά όνειρα για έναν παγκόσμιο ρόλο της Τουρκίας.
Δεδομένης της συνέχισης της προεδρίας του Ερντογάν για άλλα πέντε χρόνια, δύο εξελίξεις προσφέρουν κάποιες, αν και περιορισμένες, ελπίδες για τη μεταστροφή της ελληνοτουρκικής σχέσης προς μια πιο θετική κατεύθυνση.
Η άμεση αντίδραση και η ειλικρινής προθυμία της Αθήνας να βοηθήσει την Τουρκία μετά τις οδυνηρές καταστροφές των πρόσφατων σεισμών άλλαξε την ατμόσφαιρα.
Ακολούθησαν οι συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών που διεξήχθηκαν σε ένα πιο ελπιδοφόρο κλίμα. Χωρίς υποχωρήσεις από πάγιες θέσεις, ωστόσο εκφράσθηκε η επιδίωξη για βελτίωση των σχέσεων.
Επίσης, εάν λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα του, ο Τούρκος Πρόεδρος επιλέξει –ή αναγκαστεί να επιδιώξει– στενότερη συνεργασία με τη Δύση – τα όποια αραβικά κεφάλαια μάλλον δεν θα ρέουν χωρίς δεσμεύσεις και είναι αμφίβολο αν αρκούν – τότε στο πλαίσιο ευρύτερων γεωστρατηγικών και οικονομικών υπολογισμών μπορεί κανείς να φανταστεί υποχώρηση της επιθετικότητας κατά της Ελλάδας, όπως παρατηρείται το τελευταίο διάστημα και έναντι της Αιγύπτου, του Ισραήλ, αλλά και της Συρίας.
«Είναι προς το συμφέρον όλων εδώ να εργαστούμε για την ειρήνη», διεμήνυσε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τσούνης, κατά τη διάρκεια συζήτησης στο πρόσφατο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «υπάρχει επιθυμία και στις δύο πλευρές του Αιγαίου να αναζητήσουν ειρήνη και συμβιβασμό».
Ο Ερντογάν μπορεί τελευταία να περιόρισε την απειλητική ρητορική και να εμφανίσθηκε πιο συμφιλιωτικός, ωστόσο δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει εγκαταλείψει τον εθνικισμό ως κατευθυντήρια ιδεολογία του.
Η Αθήνα προτιμά φυσικά την ειρηνική συνύπαρξη και είναι πρόθυμη να εργαστεί για αυτόν τον σκοπό, χρησιμοποιώντας το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ως δυνητικά απαραίτητο όχημα για την επίτευξη του στόχου.
Ωστόσο, αναρωτιέται κανείς σε τι είδους «συμβιβασμό» αναφέρεται ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα αν – όπως όλα δείχνουν – ο Ερντογάν συνεχίσει να προωθεί το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, ή ακόμη και τον στόχο της αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης.
www.kathimerini.gr