Εκλογές 2023: Τα επόμενα βήματα μετά τη θυροκόλληση του Προεδρικού Διατάγματος στη Βουλή
Σε προεκλογική περίοδο εισέρχεται επισήμως η χώρα, καθώς θυροκολλήθηκε γύρω στις 20:10 το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής. Η Βουλή, που θα προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα συγκληθεί στις 11:00 της Πέμπτης, 1 Ιουνίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των νέων βουλευτών, ενώ την επομένη, Παρασκευή 2 Ιουνίου, η νέα Βουλή θα εκλέξει τον πρόεδρο του σώματος. Το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής θυροκόλλησε στην ανατολική είσοδο του Μεγάρου, ο φρούραρχος της Βουλής, ταξίαρχος Φώτης Ντουίτσης.
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ζήτησε τη διάλυσή της για την προκήρυξη εκλογών στις 21 Μαΐου. Στο μήνυμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε εθνικό στόχο την εξασφάλιση της επενδυτικής βαθμίδας, κάτι που προϋποθέτει, όπως είπε, πολιτική σταθερότητα με καθαρές λύσεις στην ηγεσία της χώρας.
Τον φάκελο της πράξης του υπουργικού συμβουλίου με την οποία ζητείται η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη εκλογών για τις 21 Μαΐου, παρέδωσε λίγο μετά τις 11:00 ο πρωθυπουργός στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας. «Η Κυβέρνηση έχει εξαντλήσει πρακτικά τη θητεία της, όπως είχα δεσμευτεί εξαρχής ότι πρέπει να γίνει, γιατί αυτό πιστεύω ότι επιτάσσει η θεσμική συνέχεια του κράτους, έτσι ώστε και οι πολίτες να μπορούν να αξιολογήσουν στις επερχόμενες εκλογές το σύνολο της κυβερνητικής μας θητείας. (…) Απευθύνομαι ιδιαίτερα στη νέα γενιά, που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά, η συμμετοχή τους στις εκλογές είναι ένα στοίχημα για όλους μας, αυτοί πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι καλύτερα να συμμετέχουν στις αποφάσεις, που θα ληφθούν για το δικό τους μέλλον, παρά να επιλέξουν την αποχή», δήλωσε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Εύχομαι να έχουμε μια ήρεμη και γόνιμη προεκλογική περίοδο, για το καλό της χώρας«, τόνισε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
«Οδικός χάρτης» των εκλογών
- 23/4: Η ορκωμοσία υπηρεσιακού υπουργού Εσωτερικών
- Συνεδρίαση διακομματικής επιτροπής
- Ανακήρυξη εκλογικών συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων από τον Άρειο Πάγο
- 21/4: Κάλπες με απλή αναλογική
- Ενεργοποίηση Διαδικασίας διερευνητικών Εντολών από την ΠτΔ
- Εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης
Με τη θυροκόλληση του προεδρικού διατάγματος η χώρα εισέρχεται και τυπικά στην προεκλογική περίοδο. Εκτός από την ημερομηνία εθνικών εκλογών αναγράφεται και η ημερομηνία σύγκλησης της νέας Βουλής.
Μικρές αλλαγές εκ του Συντάγματος, υποχρεωτικό όμως να γίνουν, αφορούν κυρίως στον υπουργό Εσωτερικών που αναλαμβάνει τη διεξαγωγή των εκλογών. Υπουργός Εσωτερικών, στη θέση του Μάκη Βορίδη, θα είναι η καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης, Καλλιόπη Σπανού. Η ορκωμοσία της θα γίνει την Κυριακή στις 6 το απόγευμα.
Ακολούθως, θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής ώστε τα κόμματα να ορίσουν εκπρόσωπο και να καθοριστεί η κατανομή του τηλεοπτικού χρόνου, καθώς και οι περιορισμοί στις εμφανίσεις στα ΜΜΕ. Από τους περιορισμούς εξαιρούνται οι πρόεδροι ή αρχηγοί κομμάτων και οι υποψήφιοι βουλευτές Επικρατείας.
Έως τις 5 Μαΐου, γίνεται η ανακήρυξη από τον ΑΠ των υποψήφιων συνδυασμών κομμάτων και θα γίνει γνωστό ποιοι υποψήφιοι θα πάρουν μέρος στις εκλογές. Τότε, θα δοθεί και η τελική απάντηση για το κόμμα Κασιδιάρη.
Οι εθνικές εκλογές θα διενεργηθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, που δυσκολεύει την επίτευξη αυτοδύναμης κυβέρνησης, καθώς όσο πιο πολλά κόμματα μπουν στη Βουλή, τόσο ανεβαίνει το ποσοστό που απαιτείται ώστε το πρώτο κόμμα να πιάσει τουλάχιστον 151 βουλευτές.
Με πιθανότερο σενάριο ότι κανένα κόμμα δεν θα προσεγγίσει αυτά τα ποσοστά, την επομένη ημέρα των εκλογών θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα πάρει την πρώτη διερευνητική εντολή ώστε σε διάστημα 3 ημερών να διαπιστώσει εάν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθεια αποβεί άκαρπη, η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος, ενώ αν αποτύχει και αυτός, στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Συνολικά η διαδικασία μπορεί να κρατήσει έως 9 ημέρες ώστε την 10η να καλέσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Αν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαπιστώσει αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης σε δικαστή Πρόεδρο ανωτάτου δικαστηρίου, με προοπτική τη διενέργεια νέων εκλογών, που αν χρειαστεί εκτιμάται ότιθα διεξαχθούν στις αρχές Ιουλίου.
Οι μεθεπόμενες εκλογές, λοιπόν, θα γίνουν με το νόμο που επαναφέρει την ενίσχυση του πρώτου κόμματος με «μπόνους» εδρών, αλλά σε κλίμακα που συνδέεται με τα ποσοστά του.
Ανάλυση: Κάτια Αντωνιάδη | Ρεπορτάζ: Γεωργία Σκιτζή