H μία μετά την άλλη, οι μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου βάζουν στη… γωνία τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων. Για τις τοπικές -και κεντρικές- κυβερνήσεις, αυτό προβάλλει ως μια επείγουσα ανάγκη, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τα τρία τεράστια προβλήματα που προκάλεσαν το Airbnb και οι ανταγωνιστές του. Την οικιστική κρίση, καθώς έμειναν ελάχιστα αδιάθετα κτίρια προς ενοικίαση, και αυτά σε παράλογα υψηλές τιμές, την αλλοίωση των πληθυσμιακών χαρακτηριστικών στα ιστορικά κέντρα των πόλεων και τη φοροδιαφυγή.
«Αυτό δεν είναι τουρισμός, είναι εισβολή», έγραφαν τα πανό των περισσότερων από 2.000 διαδηλωτών στη Βαρκελώνη, που διαμαρτύρονταν για τις τεράστιες μάζες τουριστών που έφερναν τα διαμερίσματα από τα οποία εκδιώκονταν οι ενοικιαστές τους-μόνιμοι κάτοικοι, ώστε να μετατραπούν σε ενοικιαζόμενα στο Airbnb. Και όταν οι διαδηλώσεις στην πόλη κατέληξαν στη δημιουργία ομάδων οι οποίες βανδάλιζαν καταστήματα, τουριστικά λεωφορεία και επιχειρήσεις με συνθήματα «Ο τουρισμός σας, η φτώχεια των νέων», η τοπική κυβέρνηση έγινε η πρώτη στον κόσμο που πήρε σκληρά μέτρα κατά της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το παράδειγμα με τον δικό τους τρόπο ακολουθούν εκατοντάδες πόλεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Αλλού η βραχυχρόνια εκμίσθωση απαγορεύεται, αλλού απαγορεύεται στο ιστορικό κέντρο, αλλού επιτρέπεται μόνο για μερικές ημέρες τον χρόνο, αλλού επιβάλλεται βαριά φορολογία, αλλού δίνονται φορολογικά κίνητρα στη μακροχρόνια μίσθωση. Το παράδειγμα αυτό ακολουθεί και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία, με προσεκτικά βήματα, βάζει κανόνες και περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση, καθώς ήδη οι τοπικές κοινωνίες σε όλη τη χώρα αυτοοργανώνονται για να αντιμετωπίσουν μια οικιστική κρίση πριν εξελιχθεί σε τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα.
Μέτρα στην Ελλάδα
Με τα ενοίκια σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αττική να έχουν πάρει φωτιά, φαινόμενο που αποδίδεται στην προτίμηση των ιδιοκτητών να τα διαθέτουν για βραχυχρόνια μίσθωση που είναι πιο προσοδοφόρα (άρα μένουν λιγότερα αδιάθετα, τα οποία ακριβαίνουν λόγω ζήτησης), η κυβέρνηση επιχειρεί να ελέγξει το πρόβλημα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχτηκε ότι «είναι μεγάλο πρόβλημα» οι τιμές των ενοικίων, υποσχόμενος εντατικοποίηση των παρεμβάσεων για τη στέγη σε ό,τι αφορά την επιδότηση ενοικίου, αλλά και προγράμματα όπως το «Σπίτι μου», που δίνει τη δυνατότητα χαμηλότοκου δανεισμού για απόκτηση πρώτης κατοικίας, ή τη δυνατότητα ανακαίνισης σπιτιών, ώστε να μπουν στην αγορά κλειστά διαμερίσματα. Ομως αυτό είναι το ένα σκέλος.
Στο πλαίσιο των μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση του οικιστικού προβλήματος το οποίο έχει προκαλέσει η ανεξέλεγκτη άνοδος των τιμών των ενοικίων, ο πρωθυπουργός περιλαμβάνει τους «περιορισμούς που θα βάλουμε στο Airbnb». Η κυβέρνηση, με τα μέτρα τα οποία θα τεθούν σε ισχύ στις αρχές του επόμενου έτους, θα επιβάλλει ένα σαφές φορολογικό πλαίσιο για όσους μισθώνουν τα ακίνητά τους μέσα από πλατφόρμες τύπου Airbnb, εξισώνοντάς τους με τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και θα κυνηγήσει όσους φοροδιαφεύγουν νοικιάζοντας τα σπίτια τους σε τουρίστες… στα μουλωχτά.
Πέρα από αυτά, ωστόσο, το κυβερνητικό επιτελείο εξετάζει το ενδεχόμενο η δέσμη των μέτρων που αφορά τη βραχυχρόνια μίσθωση να ακολουθήσει το παράδειγμα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών που, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την «εισβολή», επιτρέπουν τη βραχυχρόνια μίσθωση για συγκεκριμένο αριθμό ημερών. Στην Ελλάδα εξετάζεται να ισχύει το μάξιμουμ των 90 ημερών για τα μεγάλα αστικά κέντρα και των 60 για νησιά και πόλεις κάτω των 10.000 κατοίκων. Το τελευταίο εξετάζεται καθώς παρατηρείται το φαινόμενο σε νησιά να παραιτούνται (!) οι αγροτικοί γιατροί, οι δάσκαλοι ή και αστυνομικοί που μετατίθενται εκεί, αφού δεν βρίσκουν κανένα διαθέσιμο σπίτι για ενοικίαση ή, αν βρίσκουν, το μίσθωμα είναι πολύ υψηλότερο από τον μισθό τους.
Ανεξάρτητα από το αν θα προχωρήσει αυτός ο περιορισμός στις μέρες μίσθωσης, αυτό που σίγουρα θα προχωρήσει είναι το αυστηρότερο νομοθετικό και φορολογικό πλαίσιο που εγκαινιάζει η χρήση στο καθεστώς λειτουργίας των βραχυχρόνιων μισθωμάτων, καθώς απώτερος στόχος του ΥΠΟΙΚ είναι είτε να οδηγείται κάποιος σε μακροχρόνια μίσθωση, είτε να γίνει ο κλάδος πιο επαγγελματικός και να μην υπάρχουν φαινόμενα ανταγωνισμού ανάμεσα σε επιχειρήσεις τουρισμού α’ κατηγορίας με β’ κατηγορίας.
Πλέον είναι πιθανό να εκλαμβάνεται ως βραχυχρόνια μίσθωση, για την οποία δημιουργείται νέος ΚΑΔ (υποχρεωτικός για όσους δραστηριοποιούνται σε αυτή), η μίσθωση για διάρκεια κάτω των 60 ημερών ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Οσοι αναρτούν προς μίσθωση ή υπεκμίσθωση τρία ή περισσότερα ακίνητα θα καθίστανται επιχειρήσεις, ενώ τους επιβάλλεται ΦΠΑ, Τέλος Παρεπιδημούντων και Τέλος αντιμετώπισης συνεπειών της κλιματικής αλλαγής (αντί του φόρου διαμονής). Παράλληλα, θα ενταθούν οι έλεγχοι για φοροδιαφυγή ή παροχή επιπρόσθετων υπηρεσιών πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων, ή μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης με βαρύτατα πρόστιμα για τους παραβάτες (50% των ακαθάριστων ετησίων εσόδων και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ).
Επιπρόσθετα, αλλάζει και η φορολογία και βάσει του Μητρώου φέτος καλούνται να πληρώσουν ΦΠΑ και Τέλος Παρεπιδημούντων 7.440 φυσικά πρόσωπα και 5.297 νομικά πρόσωπα με 57.696 ακίνητα (το 34,2% των ακινήτων), εκτός εάν επιλέξουν μέρος αυτών να τα μετατρέψουν σε μακροχρόνια μίσθωση.
«Αντάρτικο» στις πολυκατοικίες
Ανεξάρτητα, πάντως, από τα μέτρα της κυβέρνησης για τη ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, παράγοντες της αγοράς του real estate αναφέρουν ότι ήδη οι χρήστες της πλατφόρμας βρίσκονται υπό πίεση, καθώς στις πολυκατοικίες έχει αρχίσει ένα ιδιότυπο «αντάρτικο». Λόγω των παραπόνων για όχληση των μόνιμων κατοίκων και επιβάρυνση των κοινόχρηστων χώρων από τη μετατροπή διαμερισμάτων σε Airbnb, αρκετές πολυκατοικίες έχουν αλλάξει τους κανονισμούς τους (με τους ιδιοκτήτες να εκμεταλλεύονται και σχετική δικαστική απόφαση που απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη όλων των ενοίκων για τέτοια χρήση ενός διαμερίσματος), απαγορεύοντας ρητά τη χρήση διαμερισμάτων της πολυκατοικίας ως τουριστικά καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Σε αυτό, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, έχουν οδηγήσει φαινόμενα που προκάλεσαν… πόλεμο σε πολυκατοικίες, από ολονύχτια πάρτυ των τουριστών, φωνές και θορύβους έως καταστροφές ή ρύπανση σε κοινόχρηστους χώρους, μέχρι και το ακραίο σενάριο να χρησιμοποιούνται διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης ως… μετακινούμενοι οίκοι ανοχής για να ξεφεύγουν από το ραντάρ των αστυνομικών αρχών.
Γι’ αυτό τον λόγο, συμβολαιογράφοι έχουν πλέον έτοιμους… φασόν Κανονισμούς Πολυκατοικιών στους οποίους αναγράφεται ρητά ότι απαγορεύεται η βραχυχρόνια μίσθωση οποιουδήποτε διαμερίσματος, ώστε να ανταποκρίνονται στην αυξημένη ζήτηση από ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που προσφεύγουν ζητώντας ρύθμιση. Κάτι παρεμφερές συμβαίνει και στις νεόκτιστες πολυκατοικίες, τις οποίες οι κατασκευαστές παραδίδουν με… έτοιμους Κανονισμούς, εγγυώμενοι στους ιδιοκτήτες ότι δεν θα υπάρξει υποβάθμιση του ακινήτου και της ποιότητας ζωής των ενοίκων και της γύρω περιοχής με τουριστική όχληση.
Νέα τάση
Παράλληλα, φαίνεται ότι ήδη λειτουργεί η πρόθεση της κυβέρνησης ώστε να γίνει η βραχυχρόνια μίσθωση περισσότερο επαγγελματική, καθώς εταιρείες real estate προχωρούν projects τα οποία αφορούν αποκλειστικά τη βραχυχρόνια μίσθωση καθόλου τυχαία… Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα πολυκατοικίας η οποία ανεγείρεται από εταιρεία real estate στο Γουδί, με σκοπό να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση. Τα διαμερίσματα θα διατίθενται προς ενοικίαση για τους συγγενείς των ασθενών που νοσηλεύονται στα παρακείμενα νοσοκομεία (Λαϊκό, Παίδων).
Μιλάμε για την εκμετάλλευση μιας τάσης η οποία ήδη έχει αρχίσει να επικρατεί στις περιοχές όπου βρίσκονται δημόσια ή ιδιωτικά θεραπευτήρια. Λόγω της αναζήτησης από τους συγγενείς των ασθενών χώρων κοντά στα νοσοκομεία, όπου θα διαμένουν όσο οι δικοί τους άνθρωποι νοσηλεύονται (για όσους έρχονται από μακρινές περιοχές), σε αυτές τις περιοχές τα Airbnb είναι δημοφιλέστατα. Την τάση σπεύδουν να εκμεταλλευτούν οι εταιρείες real estate, με τρόπο οργανωμένο, με την ανέγερση ή εξαγορά ολόκληρων πολυκατοικιών, καθώς αποτελεί έναν προσοδοφόρο τρόπο εκμετάλλευσης των διαθέσιμων ακινήτων και της ζήτησης που υπάρχει, χωρίς να συνοδεύεται από τις συνήθεις αντιδράσεις των περίοικων για υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των γειτονιών τους και όχληση.
Ερήμωσε τη Βενετία
Πριν από τρεις δεκαετίες, η Βενετία είχε περισσότερους από 120.000 μόνιμους κατοίκους. Σήμερα, αυτοί έχουν περιοριστεί στους 51.000, εκ των οποίων μόνο οι 20.000 είναι «μόνιμοι Βενετσιάνοι» και όχι ξένοι που αγόρασαν σπίτια και μετακόμισαν εκεί… μέχρι νεωτέρας. Οι ιταλικές αρχές υπολογίζουν ότι ως το 2030 η Βενετία δεν θα έχει κανέναν -ούτε έναν!- μόνιμο κάτοικο. Θα συνεχίσει όμως να έχει περισσότερους από 20 εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο, έχοντας μετατραπεί από βιώσιμη πόλη σε θεματικό πάρκο.
Για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο του υπερτουρισμού, οι τοπικές αρχές δοκίμασαν διάφορες ιδέες. Απαγόρευσαν την πρόσβαση σε κρουαζιερόπλοια. Σκέφτηκαν να βάλουν εισιτήριο για την είσοδο τουριστών στην πόλη, 5 ευρώ το άτομο. Εβαλαν πρόστιμο 500 ευρώ για ηχορρύπανση από τα ροδάκια των βαλιτσών. Τίποτα δεν απέδωσε. Οι «legioni» (λεγεώνες), όπως αποκαλούν οι ντόπιοι τις ορδές των τουριστών, οδηγούν με σταθερό ρυθμό τους μόνιμους κατοίκους εκτός Βενετίας. Δεν έχουν άδικο: οι 51.000 κάτοικοι έχουν να αντιμετωπίσουν περισσότερους από 120.000 τουρίστες τη μέρα. Σε κάθε Βενετσιάνο, συμπεραίνει έρευνα, αντιστοιχούν 74 τουρίστες.
«Φταίει το Airbnb», λένε διαδηλωτές, οι οποίοι σημαδεύουν με αντιτουριστικά γκραφίτι τους γεμάτους υγρασία τοίχους των πιο πολυσύχναστων περιοχών της άλλοτε ρομαντικής και σήμερα πολύβουης πόλης. Οι κάτοικοι αναγκάζονται να μετακομίζουν αλλού, καθώς τα ενοίκια είναι πια δυσβάσταχτα -χρειάζονται τουλάχιστον 800 ευρώ για ένα δωμάτιο- όσο οι ιδιοκτήτες προτιμούν να τα διαθέσουν για την πιο προσοδοφόρα βραχυχρόνια μίσθωση ή να τα πουλήσουν σε πρόθυμους ξένους επενδυτές, οι οποίοι αναζητούν ακίνητα που θα εκμεταλλευτούν ως τουριστικά καταλύματα για Airbnb.
Επισήμως, στη Βενετία υπάρχουν διαθέσιμα 140 δωμάτια ξενοδοχείων, 28 ενοικιαζόμενα δωμάτια και αντίστοιχα 5.917 διαμερίσματα και 1.557 δωμάτια διαθέσιμα για βραχυχρόνια μίσθωση. Τα περισσότερα είναι αδήλωτα. «Η Βενετία πεθαίνει. Ο δήμαρχος παραδίνεται. Θέλει η Βενετία να γίνει μια πόλη χωρίς κατοίκους», λέει ο Βενετσιάνος ακτιβιστής Μάρκο Μπαραβάλε. Ο οποίος θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει επίσης την πατρογονική του εστία. Αλλωστε, δεν υπάρχουν πια δουλειές εκεί. Μόνο τουρίστες…
Διωγμός σε όλο τον κόσμο
Στη Βιέννη οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που τα διέθεταν για βραχυχρόνια μίσθωση μπορούν να το κάνουν πια μόνο για 90 μέρες τον χρόνο. Στο Παρίσι μπορεί κανείς να νοικιάσει την πρώτη του κατοικία έως 120 ημέρες, εκτός αν μετατρέψει το ακίνητό του σε επιχείρηση τουριστικών καταλυμάτων. Σε όλο τον κόσμο, από την Ιταλία ως τη Μαλαισία και τη Νέα Υόρκη, οι πόλεις πρώτα και οι κυβερνήσεις στη συνέχεια πατάνε πόδι. Το Airbnb βρίσκεται σε κρίση.
Η ιδέα που ξεκίνησε ως μια μορφή συνεργατικής οικονομίας αντιμετωπίζει έναν πολυμέτωπο πόλεμο φθοράς. Ηταν τα ξενοδοχεία, αρχικά, που αντιδρούσαν κάνοντας λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό, στη συνέχεια όμως το πράγμα πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις, αφού καταδείχθηκε ως ο κύριος υπαίτιος της δημιουργίας οικιστικής κρίσης, παραοικονομίας και αντικατάστασης πληθυσμών. Και ήταν η δυσαρέσκεια των κατοίκων μεγάλων πόλεων, όπως η Βαρκελώνη, το Παρίσι, η Νέα Υόρκη, το Αμστερνταμ, η Βενετία, η Ρώμη κ.ά. που οδήγησαν, εάν όχι σε ban, σε αυστηροποίηση της λειτουργίας του Airbnb.
Είναι ο εκμαυλισμός του μοντέλου συνύπαρξης τουρισμού και στέγασης, η όχληση στις γειτονιές, η έλλειψη διαθέσιμων οικημάτων για μακροχρόνια μίσθωση, η έκρηξη των τιμών και το μαύρο χρήμα που έφεραν αυτή την κοινωνική έκρηξη. Και κάνουν την Airbnb να αναζητά την αναπροσαρμογή της, εξετάζοντας την επέκτασή της και σε νέες υπηρεσίες, όπως της ενοικίασης… αυτοκινήτων.
Ιστορική στιγμή
Για τη βιομηχανία της φιλοξενίας αυτή η περίοδος σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή στην οποία θα κριθεί το μέλλον της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, που ήρθε σαν θύελλα στις ζωές μας. Το μεγάλο ερώτημα είναι το αν θα ακολουθηθεί το παράδειγμα της Βαρκελώνης, η οποία το 2021 έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που απαγόρευσε τις ενοικιάσεις δωματίων βραχείας διάρκειας, καθώς η πόλη των 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων δέχεται κάθε χρόνο 21 εκατομμύρια τουρίστες που μένουν για λίγες μέρες σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Πλέον, οι ιδιοκτήτες των καταλυμάτων δεν επιτρέπεται να ενοικιάσουν δωμάτιο για λιγότερες από 31 μέρες, ενώ η πόλη έχει συστήσει ειδική ομάδα «Ράμπο» για τις παράνομες εκμισθώσεις. Παρόμοια συνταγή ακολουθεί και η Πάλμα στη Μαγιόρκα, ενώ και η Βαλένθια βρίσκεται στα δικαστήρια καθώς θέλει να απαγορεύσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στο ιστορικό της κέντρο. Στη Νέα Υόρκη οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων πρέπει να αποδεικνύουν ότι μένουν μαζί με τους φιλοξενούμενους στο ίδιο κατάλυμα και να δηλώνονται σε ειδική πλατφόρμα του δήμου. Απαγορεύσεις ισχύουν και σε άλλα μέρη του κόσμου, από το Μόντρεαλ του Καναδά ως το Πενάνγκ της Μαλαισίας και τη Σιγκαπούρη.
Σε άλλες πόλεις ακολουθείται άλλος δρόμος. Αυτός της ενοικίασης των καταλυμάτων Airbnb έως 90 ημέρες κατ’ έτος. Στη Χαβάη απαγορεύεται η ενοικίαση ακινήτου για λιγότερες από 90 μέρες στο Οάχου, ενώ στο Μέμφις όσοι νοικιάζουν με Airbnb θα πρέπει να κάνουν αίτηση και να πάρουν άδεια. Περιορισμούς έχουν επιβάλει και άλλες πόλεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη, από το Σίδνεϊ της Αυστραλίας ως το Εδιμβούργο της Σκωτίας και την Ιρλανδία.
Η Airbnb έχει οδηγηθεί σε μια πρωτοφανή πρώτη κρίση: «Οι δουλειές δεν πάνε καλά», παραδέχεται ο CEO της Airbnb Μπράιαν Τσέσκι στο Bloomberg. Ετσι, η εταιρεία αναγκάζεται σε πρώτη φάση -μετά το φαινόμενο Airbnbust στο οποίο οι οικοδεσπότες εξέφραζαν τους φόβους τους για «φούσκα» στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης μετά τη συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους και την εφαρμογή προγράμματος πιστότητας από τον ανταγωνιστή της Airbnb, Vrbo- να ζητήσει από τους οικοδεσπότες να ρίξουν τις τιμές. Με αυτό τον τρόπο θα γίνει ξανά η βραχυχρόνια μίσθωση ανταγωνιστική απέναντι στα ξενοδοχεία, θεωρεί ο Τσέσκι.
Η πτώση των τιμών χωρίς εκπτώσεις στην εμπειρία, άλλωστε, είναι κάτι που ζητούν εδώ και καιρό οι επισκέπτες. Οι οικοδεσπότες, από την άλλη, δεν δείχνουν διατεθειμένοι να μειώσουν τις τιμές, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που ανησυχούν για τα τελικά τους κέρδη και το ενδεχόμενο μείωσης των κρατήσεων ή εν μέσω επιβολής μέτρων από τις Αρχές.
Επιπλέον, η πλατφόρμα έχει να αντιμετωπίσει και ένα άλλο πρόβλημα: τους scammers. Εάν οι πελάτες γκρίνιαζαν για τη διαφάνεια στην τιμολόγηση -καθώς εφαρμόζονται συχνά κρυφές χρεώσεις ή εμφανίζονται παραπλανητικές τιμές σε σχέση με τη συνολική χρέωση-, μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι ψεύτικες καταχωρήσεις αγγελιών. Η πλατφόρμα έχει εισαγάγει ένα νέο σύστημα επαλήθευσης για τον εντοπισμό και την εξάλειψη των πλαστών αγγελιών, αυξάνοντας έτσι την αξιοπιστία τους, ενώ σχεδιάζονται ριζικές αλλαγές στην πλατφόρμα. Είναι, λέει ο Τσέσκι, αλλαγές σαν την ανακαίνιση και επιδιόρθωση ενός σπιτιού που έχει βαθιά και χρόνια προβλήματα.
Πόσοι νοικιάζουν Airbnb στην Ελλάδα
Στη χώρα μας η Airbnb δεν βρίσκεται υπό διωγμό, αλλά η αγορά τίθεται επιτέλους υπό ρύθμιση από την κεντρική κυβέρνηση. Εν αναμονή τυχόν νέων αποφάσεων, η εταιρεία δημοσιεύει στοιχεία με τα οποία επιχειρεί να πείσει ότι ωφελεί την οικονομία. Από αυτά, που προέρχονται από έρευνα σε 1.800 οικοδεσπότες στην Ελλάδα, προκύπτει ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έδωσαν στο 48% των Ελλήνων οικοδεσποτών το απαραίτητο επιπλέον εισόδημα για να καλύψουν τις ανάγκες στέγασής τους και συντήρησης του ακινήτου τους, στο 52% να αντεπεξέλθουν στον πληθωρισμό και να καλύψουν τα καθημερινά τους έξοδα και στο 70% να διατηρήσουν ένα οικογενειακό σπίτι που κληρονόμησαν.
Το δείγμα είναι πολύ μικρό, πάντως, εάν σκεφτεί κανείς ότι στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής της ΑΑΔΕ είναι καταχωρημένα 168.819 ακίνητα που ανήκουν σε 107.719 ΑΦΜ (νομικά και φυσικά πρόσωπα). Εξ αυτών, 27.367 ακίνητα ανήκουν σε 5.297 νομικά πρόσωπα και 141.452 ακίνητα σε 102.422 φυσικά πρόσωπα. Από αυτά μέχρι 2 ακίνητα έχουν 94.982 φυσικά πρόσωπα (92,7% των φυσικών προσώπων). Τρία ή περισσότερα ακίνητα έχουν 7.440 φυσικά πρόσωπα και αντιστοιχούν σε 30.329 ακίνητα.
protothema.gr